ปัจจุบันผู้บริโภคไทยใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อตอบโจทย์หลากหลายในชีวิตประจำวัน ทั้งในการติดต่อสื่อสาร เพื่อความบันเทิง เพื่อเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ตลอดจนค้นหาข้อมูล และเลือกซื้อสินค้าและบริการต่างๆมากขึ้นทุกวัน
รายงาน Year in Search Thailand: Insights for Brands Report 2019 ได้เจาะลึกพฤติกรรมการค้นหาข้อมูลต่างๆของผู้บริโภคชาวไทยผ่าน Google และ YouTube ซึ่งได้เผยให้เห็นถึงเรื่องราวที่น่าสนใจมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเทรนด์ของผู้บริโภคที่กำลังมาแรง สิ่งที่ผู้บริโภคกำลังมองหา หรือสิ่งที่พวกเขาคิดขณะตัดสินใจซื้อสินค้า อันนำไปสู่แนวทางในการหาโอกาสของธุรกิจเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างตรงจุด
1) เศรษฐกิจดิจิทัลไม่ได้อยู่แค่ในหัวเมือง
เมืองหลวงอย่างกรุงเทพฯ เป็นเมืองที่มีมูลค่าเศรษฐกิจสูงกว่าเมืองอื่นๆ แต่การขยายตัวอย่างรวดเร็วของการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตในช่วงที่ผ่านมา ทำให้ประชากรที่อยู่นอกเมืองหลวงสามารถเข้าถึงข้อมูลต่างๆที่แต่เดิมไม่สามารถเข้าถึงได้ เช่นกัน
หนึ่งในสัญญาณที่สะท้อนให้เห็นถึงช่องว่างทางเศรษฐกิจระหว่างหัวเมืองหลัก และจังหวัดอื่นๆนอกหัวเมืองที่ลดลงก็คือปริมาณการค้นหาข้อมูลสินค้าและบริการต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นในธุรกิจยานยนต์ อาหาร หรือความสวยความงาม เห็นได้ว่ามากกว่า 75% ของปริมาณการค้นหาในหมวดหมู่เหล่านี้มาจากพื้นที่นอกกรุงเทพฯ ประชากรในต่างจังหวัดที่สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีได้มากขึ้น และช่องว่างในการเข้าถึงสินค้าและบริการออนไลน์ที่ลดลงเมื่่อเทียบกับสมัยก่อน กลายเป็นโอกาสใหม่สำหรับธุรกิจที่ต้องการเติบโตทั่วประเทศไทย
2) ธุรกิจแบบ On-demand กำลังเติบโต
เทคโนโลยีทำให้ชีวิตของผู้บริโภคปัจจุบันสะดวกสบายมากขึ้น และความสะดวกสบายนี้ก็ทำให้ความคาดหวังของผู้บริโภคกับสิ่งต่างๆรอบตัวเพิ่มสูงขึ้นไปตามกาลเวลา การแข่งขันของธุรกิจตอนนี้จึงเริ่มหันมามุ่งเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพของการให้บริการที่ดีขึ้น รวดเร็วขึ้น หรือถ้าหากธุรกิจมีสินค้าเป็นผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์นั้นก็ต้องมีคุณภาพสูงขึ้น ให้ได้มาตรฐานตามความคาดหวังของผู้บริโภค
ความต้องการความสะดวกสบายและบริการที่ตรงกับความต้องการที่เฉพาะเจาะจงนั้นถูกสะท้อนในพฤติกรรมการค้นหาของผู้บริโภคชาวไทย ที่ค้นหาบริการเรียกรถออนไลน์ และบริการเดลิเวอรี่เพิ่มขึ้นจากปี 2018 อย่างเห็นได้ชัด
นอกจากนี้แล้ว ผู้บริโภคปัจจุบันเองก็เริ่มมีความชำนาญในการค้นหาข้อมูลต่างๆ และเลือกใช้คำค้นที่เฉพาะเจาะจงมากขึ้น เช่นการเลือกคำค้นหา “รองเท้าวิ่ง ผู้ชาย” หรือ “คอนโด ตลาดพลู” ทั้งนี้ก็เพื่อให้พวกเขาสามารถเข้าถึงข้อมูลที่ตรงกับความต้องการส่วนบุคคลมากขึ้น นักการตลาดไทยในปัจจุบันต้องทำความเข้าใจรูปแบบการค้นหาลักษณะนี้ เตรียมคอนเทนต์และช่องทางการสื่อสารที่เหมาะสมเพื่อรองรับพฤติกรรมที่มีความเฉพาะตัวที่มากขึ้นนี้ด้วย
3) ประสบการณ์แบบ Omnichannel
เมื่อแบรนด์กับผู้บริโภคมีช่องทางติดต่อกันมากขึ้น พฤติกรรมผู้บริโภคในการซื้อสินค้าต่างๆก็มีมิติ และซับซ้อนมากขึ้นกว่าเดิม ในความซับซ้อนนี้ เราได้เห็นหลายพฤติกรรมใหม่ของผู้บริโภค เช่น การค้นหาสินค้าแม้ว่าจะอยู่ที่หน้าร้านแล้ว การค้นหารีวิวสินค้าอย่างรถยนต์ อสังหาริมทรัยพ์ กล้อง ผ่าน YouTube หรือการระบุบริบทต่างๆ เพื่อค้นหาสินค้าอย่างเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เช่น “หมูกระทะ ใกล้ฉัน” “ร้านทำผม ใกล้ฉัน” หรือ “ที่เที่ยว ใกล้ฉัน” ซึ่งรูปแบบการค้นหานี้นำไปสู่การซื้อสินค้าที่หน้าร้านออฟไลน์
พฤติกรรมแบบ Omnichannel ที่เราเห็นได้จากการค้นหาข้อมูลนี้แสดงให้เห็นว่าผู้บริโภคเริ่มใช้เครื่องมือออนไลน์เพื่อนำไปสู่การซื้อสินค้า หรือใช้บริการบนช่องทางออฟไลน์มากขึ้นอย่างมีนัยยะสำคัญ พฤติกรรมเช่นนี้เกิดขึ้นในทุกธุรกิจในประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นท่องเที่ยว ธนาคาร ร้านอาหาร การเดินทาง ฯลฯ
4) สู่สังคมไร้เงินสด
การผลักดันของหลายหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน รวมถึงการพัฒนาของเทคโนโลยีตลอดหลายปีที่ผ่านมาทำให้ผู้บริโภคชาวไทยสามารถเข้าถึงบริการด้านการเงินออนไลน์ เช่น บัตรเครดิต และแอปลิเคชั่นธนาคารได้มากขึ้นเรื่อยๆ
อีกหนึ่งสัญญาณที่บ่งชี้ว่าผู้บริโภคชาวไทยกำลังเข้ามามีส่วนร่วมกับสังคมไร้เงินสดมากขึ้น ได้แก่ การค้นหา “บัตรเครดิต” และ “กระเป๋าสตางค์ดิจิทัล” ที่เพิ่มขึ้น ตลอดจนคำค้นที่เกี่ยวข้องกับแอปลิเคชั่นธนาคารเช่น “วิธีสมัคร” “เปลี่ยนเบอร์” และ “โอนเงิน”
พฤติกรรมผู้บริโภคเหล่านี้เป็นสัญญาณให้แบรนด์ และผู้ประกอบการตอบสนองต่อความต้องการในการซื้อสินค้าและบริการผ่านช่องทางดิจิทัลโดยไม่ใช้เงินสดที่มากขึ้นเรื่อยๆในอนาคต
5) การบริโภคแบบมีจิตสำนึก
การเปลี่ยนของสภาพแวดล้อมที่เห็นอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมาทำให้ผู้บริโภคชาวไทยจำนวนไม่น้อยเริ่มตื่นตัวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมต่างๆ โดยผู้บริโภคไทยเริ่มค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม และอุปกรณ์ที่แก้ปัญหา เช่น “PM 2.5” และ “หน้ากาก N95” มากขึ้น คำค้นหาเหล่านี้สะท้อนว่าผู้บริโภคตอนนี้ให้ความสำคัญกับปัญหาดังกล่าวมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
นอกจากการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นแล้ว ผู้บริโภคจำนวนไม่น้อยอีกเช่นกันที่ให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมดังที่เห็นจากการค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับ “รถยนต์ & มอร์เตอร์ไซค์ไฟฟ้า” และ "ประหยัดไฟ” ที่ล้วนมีการค้นหาเพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า ในช่วงปีที่ผ่านมา
บทสรุป: มองเห็นสัญญาณ มองเห็นอนาคต
การค้นหาของผู้บริโภคชาวไทยทำให้เรารู้จักความคิดของพวกเขามากยิ่งขึ้น สิ่งที่สำคัญต่อผู้บริโภคชาวไทยในปี 2019 ที่ผ่านมา จะถูกส่งต่อมาเป็นพฤติกรรมของพวกเขาในปี 2020 และอนาคตต่อจากนี้ การเรียนรู้ และทำความเข้าใจสัญญาณต่างๆ ล้วนเป็นสิ่งที่นักการตลาดต้องหมั่นทำอยู่เสมอเพื่อให้สามารถปรับกลยุทธ์และวางแผนธุรกิจ พร้อมรับความเปลี่ยนแปลงที่จะมาถึงในอนาคตอันใกล้ได้ทันท่วงที
เจาะเทรนด์การค้นหาของคนไทยในปี 2020 และหาโอกาสทางธุรกิจเพิ่มเติม:
